O conselleiro de Cultura, Educación, FP e Universidades, Román Rodríguez participou este sábado en Lourenzá (Lugo) no acto de apertura das celebracións das Letras Galegas 2023, dedicadas este ano a Francisco Fernández del Riego, coincidindo co 110º aniversario do seu nacemento.
O responsable do departamento autonómico estivo acompañado polo o presidente da Real Academia Galega, Víctor Fernández Freixanes; e o presidente da Deputación de Lugo, José Tomé Roca, entre outros.
No acto, Román Rodríguez destacou que a efeméride supón "unha oportunidade" para dar maior visibilidade ao "gran legado histórico e intelectual" que deixou na lingua e literatura galegas, así como nas principais institucións culturais de Galicia "uno dos arquitectos académicos máis importantes da nosa historia literaria".
O titular de Cultura, acompañado polo director xeral de Cultura, Anxo M. Lorenzo, sinalou ao autor como un de "os máis prolíficos ensaístas do século XX e XXI" e non só respecto da súa propia produción, senón tamén por "aquela que foi capaz de estimular". "Os seus estudos permitiron profundar na visión historiográfica e material que existía sobre as distintas manifestacións da lingua e literaturas galegas a través do tempo e tamén enriquecer o uso da lingua", sinalou.
Tamén remarcou o seu papel dinamizador da vida literaria, cultural e intelectual de Galicia, primeiro como fundador de Editorial Galaxia e, xunto a Ramón Piñeiro, de Graal, "publicación que sería referencia da literatura en galego e das reflexións sobre Galicia", á vez que lembrou o seu papel en numerosas asociacións e agrupacións en favor da lingua e das súas expresións, desde o Seminario de Estudos Galegos (que este ano celebra tamén o seu centenario) até a Real Academia Galega ou a Fundación Penzol, que celebra o seu 60 aniversario e foi fundada por el.
Para Rodríguez é "de auténtica xustiza" dedicar este ano a Fernández del Riego, tendo en conta ademais que "un dos maiores legados que deixou foi a creación do Día das Letras Galegas" como unha xornada que permitise "asesorar e recoñecer a todos os que contribuíron a enriquecer a lingua e ampliar o horizonte intelectual".
Avanzou ademais que a Xunta traballa xunto a outras institucións e entidades culturais galegas nunha programación "dinámica e ampla" para homenaxear ao autor e pór en valor o seu "amplo patrimonio documental e intelectual".
"Ademais de ofrecer unha maior visibilidade á súa pegada histórica na literatura galega e nas principais institucións culturais de Galicia, o propósito é exhibir a importancia e vixencia que teñen os traballos e obras de De a Rega para todos os galegos", explicaron nun comunicado.
Deputación de Lugo
Pola súa banda, o presidente da Deputación de Lugo, José Tomé Roca, que participou tamén nos actos, puxo de relevo a "pegada decisiva e indeleble" no galeguismo, a lingua e a cultura do século XX do escritor. Para Tomé Roca, a figura de Fernández del Riego é "inseparable" da paisaxe urbana de Vigo, "como ocorre como Pessoa en Lisboa ou con Joyce en Dublín". "Pero el sempre tivo moi presentes as súas orixes lucenses, e mesmo utilizou en prensa pseudónimos que eran unha declaración expresa de amor pola súa terra, como os de 'Salvador Lourenzá' ou 'Cosme Barreiros'".
"Non temos que elixir entre rural e urbano; entre modernidade e tradición; entre progreso e conservación da cultura", apuntou o presidente da entidade provincial que, asegura tamén que "tanto a vida como a obra de Fernández del Riego dinnos que esa sería unha elección falsa, empobrecedora".