Arranca Optimas, o proxecto de comunicacións ciberseguras no espazo libre que conta coa UVigo

Optimas, proxecto europeo no que colabora a Universidade de Vigo, e liderado por monodon de Navantia, iniciou a súa andaina co obxectivo de desenvolver un sistema avanzado de comunicacións ópticas en espazo libre para aplicacións de defensa multidominio. Trátase dun ambicioso proxecto que busca proporcionar comunicacións de transferencia de datos de alta velocidade cun nivel de seguridade excepcional, integrando tecnoloxías de cifrado de última xeración, como a distribución de claves cuánticas (QKD).

Optimas marcará un fito no desenvolvemento de sistemas de comunicación láser aerotransportados, proporcionando comunicacións seguras e de alta velocidade. Está deseñado para operar en constelacións de satélites con aplicacións para unidades espaciais, aéreas (drons), navais e terrestres.

Másnoticias

Oposiciones para la UVigo, la OPE contará con 72 nuevas plazas de personal docente e investigador

10/10/2025

O CSD recoñece a excelencia deportiva e académica de Tania Álvarez

10/10/2025

O demostrador final do proxecto centrarase en lograr comunicacións ópticas bidireccionais, seguras e de alta velocidade. Permitirá capacidades avanzadas de apuntamento, adquisición e seguimento de satélites en órbitas terrestres baixas (low Earth orbits, LEO). Tamén se explorarán as aplicacións en órbitas medias (medium orbits, MEO) e órbitas xeoestacionarias (geostationary orbits, GEO), ampliando o alcance e as posibilidades do sistema.

Un consorcio europeo con liderado español

Optimas conta cun potente consorcio europeo formado por 12 entidades de 7 países, destacando unha forte presenza española con 6 organizacións implicadas. Entre elas, monodon de Navantia asume o papel de coordinador do proxecto, reafirmando o liderado de España en tecnoloxías avanzadas de defensa e comunicacións.

Pola súa banda, o papel do Grupo de Investigación en Tecnoloxías Aeroespaciais do Centro de investigación en Tecnoloxías de Telecomunicación, atlanTTic, da Universidade de Vigo no proxecto OPTIMAS será clave para establecer as bases técnicas do proxecto, definindo as expectativas operativas xerais do sistema, os casos de uso, os compoñentes básicos e os requisitos para a solución multidominio de OPTIMAS. Este traballo incluirá unha análise e definición de requisitos que servirán como base para as fases posteriores do proxecto, permitindo o desenvolvemento de capacidades adicionais, como a integración de distribución de claves cuánticas (Quantum Key Distribution, QKD) e fotónica integrada (Photonic Integrated Circuits, PIC), así como a implementación do sistema en segmento espazo, aéreo (drons), e naval.

Este traballo será fundamental non só para establecer as bases técnicas e conceptuais de OPTIMAS, senón tamén para guiar as fases futuras do proxecto. En particular, permitirá a integración progresiva de capacidades avanzadas como QKD e PIC, e a expansión do sistema cara a outros dominios, como o naval. O Grupo de Investigación en Tecnoloxías Aeroespaciais xogará pois un papel determinante en garantir que o sistema sexa tecnicamente viable, operativamente efectivo e economicamente sostible.

No marco do programa de traballo 2023 do Fondo Europeo de Defensa

O proxecto desenvólvese no marco do programa de traballo 2023 do Fondo Europeo de Defensa (EDF – European Défense Fund), consolidando a cooperación internacional en innovación tecnolóxica para a defensa. Baixo a coordinación de monodon de Navantia , participan como socios españois, xunto á Universidade de Vigo, o Centro de Láseres Pulsados, CLPU, Tecnobit-Grupo Oesía, o Instituto de Astrofísica de Canarias e o grupo Sener. A participación internacional está conformada por Cailabs (Francia), GMVIS Skysoft SA (Portugal), Mbryonics Limited (Irlanda), Odysseus Space SA (Luxemburgo), Reflex Aerospace GMBH (Alemaña) e Schiebel Elektronische Geraete GMBH (Austria). Optimas posiciónase como un proxecto clave no avance das comunicacións láser ciberseguras, consolidando a colaboración europea e o liderado tecnolóxico da Universidade de Vigo no ámbito da defensa multidominio.

Monodon de Navantia

monodon é a área de innovación de Navantia, centrada na investigación e desenvolvemento de tecnoloxías ‘deeptech’ (tecnoloxías que se atopan a moi baixo TRL) con aplicacións relevantes para o seu sector. Navantia é unha empresa tecnolóxica pública e estratéxica para a defensa de España, especializada en construción naval (buques e submarinos), eólica mariña e outras enerxías verdes. Está participada ao 100% pola Sociedade Española de Participacións Industriais (SEPI, adscrita ao Ministerio de Facenda e Función Pública de España).