Os retos e oportunidades da intelixencia artificial para a docencia universitaria

Analizar como as universidades españolas poden afrontar os desafíos e oportunidades que, no ámbito do ensino superior, trouxo consigo a irrupción da intelixencia artificial xerativa é o obxectivo central do proxecto Edu-Ina, no que participan unha trintena de investigadores e investigadoras de seis universidades españolas, entre as que se atopa a UVigo. A sede da Vicerreitoría do campus de Pontevedra acolle nestas xornadas unha das reunións de traballo deste proxecto liderado pola Universitat Autónoma de Barcelona e financiado polo Ministerio de Ciencia, Innovación y Universidades. Esta investigación pon o foco tanto nas políticas que están a desenvolver as institucións académicas neste eido como nas iniciativas impulsadas polo profesorado para incorporar á súa docencia a intelixencia artificial xerativa, aquela que crea contido orixinal de forma autónoma a partir de patróns aprendidos de grandes volumes de datos.

“As dúas claves deste proxecto pivotan arredor do que se está a facer a nivel de xestión universitaria e de dar visibilidade a esas boas prácticas que se están desenvolvendo na docencia”, sinala o profesor da Facultade de Ciencias da Educación e do Deporte Abraham Bernárdez, membro do equipo investigador de Edu-Ina (Políticas y prácticas sobre la inteligencia artificial generativa en la educación universitaria). Cristina Mercader e Aleix Barrera-Corominas, da UAB, son os investigadores principais dun proxecto que reúne docentes das universidades de Granada, León, Oberta de Catalunya e Complutense de Madrid, así como da UAB e da UVigo, contando tamén coa participación da Mondragon Unibertsitatea como entidade colaboradora.

Másnoticias

La Semana de Cine Submarino de la UVigo vuelve en otoño con proyecciones en una nueva ubicación

13/10/2025

Oposiciones para la UVigo, la OPE contará con 72 nuevas plazas de personal docente e investigador

10/10/2025

Xunto a Bernárdez, investigador do grupo Ritme, a UVigo está representada neste proxecto pola tamén docente de Ciencias da Educación e do Deporte Martina Ares, a profesora da Escola Universitaria de Enfermaría de Pontevedra Claudia González e a investigadora predoutoral Manuela Ordoñez, á vez que contan coa colaboración de Ana Parada, da USC.

Dúas liñas de análise

O equipo investigador deste proxecto, iniciado en setembro de 2024, reúnense desde este luns na Casa das Campás para afondar “nos diferentes obxectivos que se están desenvolvendo e os pasos que hai que continuar dando”, sinala Bernárdez. Centrado en coñecer en como a universidade pode facer fronte ás transformacións que están a supor ferramentas como ChatGPT nos procesos de aprendizaxe ou no tipo de tarefas que propor ao alumnado, Edu-Ina comprende por unha banda a análise das prácticas educativas que fan uso da intelixencia artificial xerativa. A idea, explica o investigador da UVigo, é coñecer “que tipo de prácticas” está a levar a cabo o profesorado con este tipo de ferramentas e que elementos é preciso “ter en conta” para que o seu uso poida contribuír á formación do estudantado. Co obxectivo de obter “unha panorámica xeral” neste eido, realizaron un cuestionario sobre os usos, coñecemento e posicionamento do profesorado das diferentes universidades sociais, que á súa vez van servir tamén “para detectar eses docentes clave nos que temos que fixarnos”, apunta Bernárdez.

O outro eixe de Edu-Ina son as actuacións das institucións académicas e nel insírense obxectivos como analizar os discursos e a opinión sobre a incorporación da intelixencia artificial xerativa das e dos responsables académicos, así como describir as políticas e estratexias que están a levar a cabo as universidades. Neste ámbito promovéronse grupos de discusión nas diferentes entidades sociais, como o que tivo lugar hai unhas semanas no campus pontevedrés, e que levarán a unha “análise do discurso” de carácter cualitativo, á que se suma a revisións de plans de estudo ou dos plans estratéxicos das institucións académicas. De feito, un dos propósitos dun proxecto que se estenderá ata 2027 é o deseño dunha folla de ruta para axudar ás universidades a implantar a intelixencia artificial xerativa dun xeito eficiente.