Panjón o Puenteareas: xigantes como Google continúan a deturpar a toponimia galega

Villagarcía de Arosa*. Sangenjo*. Bayona*. La Guardia*. Puenteareas*. Oya*. Panjón*. Así até unha listaxe interminable de topónimos alterados. Os grandes da internet, nomeadamente Google, continúan a incumprir as leis que afectan á toponimia de Galicia e inclúen nos seus buscadores e servizos de mapas online nomes que non obedecen nin ó uso, nin á legalidade, nin á coherencia.

Falando de legalidade non existen dúbidas. “Os topónimos de Galicia terán como única forma oficial a galega”. Así o establece a Lei 3/1983 de Normalización Lingüística quen engade que unicamente é a Xunta de Galicia a encargada de determinar “nomes oficiais dos municipios, dos territorios, dos núcleos de poboación, das vías de comunicación interurbanas e dos topónimos de Galicia”. O propio Parlamento de España aprobou en 1998 a lei “sobre el cambio de denominación de las provincias de La Coruña y Orense”, recoñecendo que “la actual provincia de La Coruña se denominará oficialmente A Coruña, en concordancia con el nombre oficial de A Coruña que tiene reconocida su capitalidad”. O mesmo acontece con Ourense. Porén, servizos como Google ou Facebook parecen omitir decididamente a legalidade vixente.

No caso do uso, a experiencia indica que a deturpación da toponimia galega complica as cousas máis que favorecelas. Coas institucións empregando, como corresponde, a forma oficial en lingua galega, e os cidadáns facendo o propio, esta alteración implica que se dificulte a procura de empresas, negocios e lugares nestes servizos empregados masivamente por millóns de usuarios. No peor dos casos provocará que potenciais clientes ou visitantes non dean co que buscaban e se decanten por unha opción alternativa.

Pero a incoherencia das multinacionais vai máis alá xa que mestúranse topónimos castelanizados irregularmente con outros na súa forma en galego. Soamente na Área Metropolitana de Vigo atópamos nunha primeira ollada Porriño* (O Porriño), xunto a Puenteareas* (Ponteareas), O Toxo, A Granxa o San Xoán. Cal é o criterio empregado para usar un ou outro servizo? Sen resposta. A propia Xunta de Galicia asegura que fixo constar a Google os erros nos nomes das localidades e se puxo a disposición da empresa para traballar en común. Polo de agora, sen resposta da multinacional.

Tanto o “Nomenclátor Geográfico Nacional y Toponomia Oficial” do Ministerio de Fomento como o “Nomenclátor de Galicia”, elaborado pola Xunta inclúen soamente os termos oficiais e non é posible atopar denominacións como Puenteareas*, Oya* ou Bayona*. Empresas como Google non se poderían defender asegurando que empregan esas listaxes oficiais. Cal é o motivo entón? Tamén a Wikipedia continúa emperrada nunha política disparatada na que se mesturan castenalismos, topónimos inventados con outros oficiais nunha castelanización totalmente demente.

No caso de Facebook ou Apple, que no pasado incumprían a normativa, xa recuaron e modificaron parcialmente os seus servizos de mapas. Facebook fai uso agora da tecnoloxía de Here Maps, que é respetuosa coa lexislación vixente. Tampouco alternativas como Open Street Maps inclúen toponimia deturpada. Porén, os servizos de Google son os empregados pola maioría, polo que a constante violación da normativa oficial supón non soamente un erro que non parecen querer arranxar, senón tamén un menosprezo á cultura galega.